انواع جراحی تنگی کانال نخاعی و عوارض آن
آیا جراحی تنگی کانال نخاعی به درمان بیماری کمک می‌کند؟ تنگی کانال نخاعی وضعیتی است که در اثر آن، فضای درون ستون فقرات باریک می‌شود و به اعصاب و نخاع فشار می‌آورد؛ در نتیجه این شرایط، احساس ضعف، بی‌حسی یا درد قابل انتظار خواهد بود.
اگرچه روش‌هایی مانند فیزیوتراپی و مصرف دارو می‌تواند به کاهش علائم کمک کند، ممکن است بیمار برای بهبود کیفیت زندگی به جراحی نیاز داشته باشد. در این مقاله، انواع جراحی تنگی ستون فقرات، عوارض و خطرات احتمالی را بررسی می‌کنیم.
عمل تنگی كانال نخاع چیست؟
«جراحی رفع تنگی کانال نخاعی از جمله روش‌های مؤثر برای رفع تنگی کانال نخاع به شمار می‌رود.» وقتی کانال نخاع باریک می‌شود، بر نخاع و اعصاب فشار می‌آورد؛ در نتیجه، شما احساس ضعف، بی‌حسی یا درد خواهید کرد.
در موارد شدید، ممکن است تنگی کانال نخاع به بروز مشکل در اجابت مزاج و کنترل ادرار منجر شود یا مشکلات حرکتی ایجاد کند.
جراحی رفع تنگی کانال نخاع با هدف کاهش فشار روی اعصاب و نخاع صورت می‌گیرد تا علائم عارضه کاهش یابد و کیفیت زندگی بیمار بهبود پیدا کند. انواع روش جراحی تنگی کانال نخاعی وجود دارد که هر کدام براساس محل و شدت تنگی کانال نخاع، تخصصص جراح و سلامت کلی بیمار انتخاب می‌شوند.
انواع جراحی تنگی کانال نخاعی
روش‌های رایج جراحی برای رفع تنگی کانال نخاع شامل موارد زیر می‌شود:
1. لامینکتومی | laminectomy
رایج‌ترین جراحی تنگی کانال نخاع، لامینکتومی کمری است. با استفاده از این نوع روش درمانی، هم تنگی موجود در کانال اصلی و هم نخاعی می‌تواند برطرف شود.
در این فرایند جراح اغلب از پشت، ناحیه کمر را باز می‌کند. وقتی ماهیچه‌ها را به سمت کنار حرکت داد، قسمتی از استخوان لامینا را برمی‌دارد تا فضای بیشتری برای اعصاب و نخاع ایجاد شود. لامینا (Lamina) بخش پشتی هر یک از مهره‌های ستون فقرات است.
این روش جراحی رفع تنگی کانال نخاعی با این‌که می‌تواند فشار در ستون فقرات و علائم بیماری را کاهش دهد، اما نخاع را در معرض خطر قرار خواهد داد؛ چراکه استخوان محافظ نخاع در این عمل برداشته می‌شود.
2. فورامینوتومی | foraminectomy
جراح در عمل تنگی کانال نخاع با روش فورامینوتومی، تلاش می‌کند تا استخوان بین‌مهره‌ای را حذف کند تا فشار از روی اعصاب برداشته شود. در این روند جراح با گسترش سوراخ و ایجاد فضای بیشتر به کاهش فشار کمک خواهد کرد.
3. لامینوتومی | laminectomy
در این نوع از جراحی تنگی کانال نخاع، همانند شیوه لامینکتومی عمل می‌شود. جراح بخشی از لامینا را برای ایجاد فضای بیشتر در کانال نخاعی برمی‌دارد.
باوجوداین، تفاوت این روش با لامینکتومی این است که شامل برداشتن استخوان کمتر و برش کوچک‌تر می‌شود. در لامینوتومی، جراح به خار استخوان یا فتق دیسک که اغلب درد بیشتری ایجاد می‌کند، دسترسی دارد و آن را برمی‌دارد.
4. فشرده‌سازی آندوسکوپی
یکی از روش‌های عمل رفع تنگی کانال نخاع، فشرده‌سازی آندوسکوپی است. این روش نسبت به سایر شیوه‌ها کمتر تهاجمی است.
البته به جراح هم بستگی دارد؛ زیرا مشاهده تنگی نخاع با این شیوه، آسان نیست و به مهارت و تجربه جراح بستگی خواهد داشت.
5. جراحی فیوژن | Fusion
گاهی تنگی نخاعی با بی‌ثباتی در ستون فقرات مشاهده می‌شود. ممکن است برای تثبیت قسمت‌های آسیب‌دیده از روش جراحی فیوژن استفاده شود.
اغلب این کار با استفاده از ایمپلنت و پیوند استخوان برای تقویت همجوشی مهره‌های مجاور همراه است.
عوارض جراحی تنگی کانال نخاعی
همه جراحی‌ها دارای عوارض احتمالی هستند؛ جراحی کمر هم برخی از خطرها را دارد.
افرادی که دیابت دارند، سیگار می‌کشند یا به‌طور همزمان با چندین بیماری مواجه هستند، احتمال بیشتری دارد که به عوارض پس از جراحی دچار شوند. عوارض احتمالی جراحی تنگی کانال نخاعی، شامل موارد زیر می‌شود:
- عفونت احتمالی
- لخته‌شدن یا خونریزی
- پارگی غشای پوشاننده نخاع
- آسیب عصبی
تجربه عمل تنگی کانال نخاع براساس تحقیقات و گزارش بیماران
براساس پژوهش‌ها و گزارش بیماران، می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:
- جراحی تنگی کانال نخاع می‌تواند برای کمک به بهبود حرکت و تسکین درد از سایر روش‌ها بهتر باشد. اگر با درمان‌های غیرجراحی به نتیجه نرسیدید، جراحی ممکن است به شما در رفع تنگی کانال نخاع کمک کند.
- افراد اغلب 3 ماه پس از جراحی ستون فقرات، در علائم خود بهبودی بیشتری مشاهده می‌کنند و می‌توانند در مقایسه با افرادی که جراحی نکرده‌اند، کیفیت زندگی بهتری داشته باشند و فعال‌تر عمل کنند.
- به نظر می‌رسد روش جراحی تنگی کانال نخاع، برای رفع درد پا بهتر عمل می‌کند تا درد کمر! البته این امکان نیز وجود دارد که به بهبود کمر درد هم کمک کند.
بهبودی بعد از عمل تنگی کانال نخاعی
برخی از افراد می‌توانند همان روز یا فردای آن روز به خانه بروند. اما ممکن است افرادی هم باشند که چند روز در بیمارستان بمانند. این مدت‌زمان به وضعیت سلامتی و نوع عمل شما پیش از جراحی تنگی کانال نخاع بستگی دارد.
وقتی در خانه هستید، بهبودی ممکن است بیشتر از 3 ماه طول بکشد؛ به‌ویژه اگر بخشی از عمل شما فیوژن ستون فقرات باشد.
ممکن است پزشک به شما بگوید تمریناتی را برای تقویت کمر انجام دهید و شروع به راه‌رفتن کنید.
اکثر افراد از عمل جراحی تنگی کانال نخاعی، نتایج خوبی می‌گیرند و می‌توانند پس از بهبودی به سبک زندگی عادی خود ادامه دهند. اغلب افراد، می‌توانند بهتر راه بروند و پادرد کمتری را تجربه کنند.
آیا برای درمان تنگی کانال نخاعی باید جراحی کنم؟
راه‌های مختلفی برای درمان تنگی کانال نخاعی وجود دارد. اگر درمان‌های دیگر مانند مصرف داروها، فیزیوتراپی و تغییر سبک زندگی به بهبود علائم تنگی کانال نخاع کمک نکرد، می‌توانید با مشورت پزشک برای جراحی اقدام کنید. تنگی کانال نخاعی باعث ضعف، درد یا بی‌حسی در باسن، پشت، بازوها و پاها می‌شود.
برخی از افراد برای کنترل درد از داروهای ضدالتهاب استفاده می‌کنند یا با کمک ورزش و فیزیوتراپی، باعث کاهش علائم بیماری می‌شوند. اما اگر شما این روش‌ها را امتحان کرده‌اید ولی هنوز فعالیت‌های عادی خود را نمی‌توانید انجام دهید، ممکن است جراحی به بهبود شرایط شما کمک کند.
سخن پایانی؛ آیا جراحی، درمان قطعی تنگی کانال نخاعی است؟
کانال نخاعی ممکن است در اثر عوامل مختلف شروع به تنگ‌شدن کند و فضای خالی میان مهره‌ها کوچک شوند. این تنگی می‌تواند به اعصاب و طناب نخاعی فشار وارد کند و باعث مورمور شدن در بازوه و پاها، درد کمر و لگن شود.
درمان قطعی برای عارضه تنگی کانال نخاعی وجود ندارد، اما با روش‌های مختلف مثل جراحی می‌توان علائم و درد را تسکین داد و از التهاب کم کرد تا فرد بتواند به فعالیت‌های روزمره خود بازگردد.
اگر با شیوه‌های غیرجراحی رفع تنگی کانال نخاعی، بهبودی حاصل نشد، بهتر است با مشاوره پزشک متخصص از روش جراحی کمک بگیرید. متخصصین خبره کلینیک فوق تخصصی ستون فقرات آبادیس در مسیر درمان تنگی کانال نخاعی در کنار شما خواهند بود تا با فرایند درمان خود را با کمترین چالش ممکن پشت سر بگذارید.